فقط یک میلیارد از ۴ هزار میلیارد تومان!

به گزارش مجله خبری نگار، قانون مالیات خانه‌های خالی در سال ۱۳۹۹ تصویب و برای اجرا ابلاغ شد، اما این قانون مدت‌ها درگیر فرایند‌های اجرایی بود و اجرا نشد و پس از معطلی‌های بسیار، سازمان امور مالیاتی در اواخر دی سال گذشته، فهرست خانه‌های خالی را اعلام و فرایند دریافت مالیات از این واحد‌های مسکونی را آغاز کرد. با این حال روز گذشته وزیر راه و شهرسازی بعد از حضور در کمیسیون عمران مجلس برای پاسخ به سوالات نمایندگان، در جمع خبرنگاران در خصوص خانه‌های خالی گفت: «اعداد خانه‌های خالی به صورت دقیق مشخص نیست و بین ۲ تا ۲.۵ میلیون اعلام می‌شود، اما هم اکنون برای ۵۴۰ هزار واحد مسکونی خالی شناسایی شده پیامک ارسال کردیم که از این تعداد کمی مالیات دریافت شده است.» در این گزارش از دلایل تاخیر دریافت مالیات از خانه‌های خالی و میزان مالیات دریافتی نوشته ایم.

کدام خانه‌ها باید مالیات خانه‌های خالی را بپردازند؟

بر اساس قانون مالیات خانه‌های خالی، اگر واحد مسکونی در شهر‌های بالای ۱۰۰ هزار نفر بیش از ۱۲۰ روز (۴ ماه) خالی از سکنه باشد، مشمول مالیات می‌شود و به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور، ماهانه مشمول مالیاتی بر مبنای مالیات بر درآمد اجاره به شرح ضرایب سال اول معادل شش برابر مالیات متعلقه، سال دوم معادل ۱۲ برابر مالیات متعلقه و سال سوم به بعد معادل ۱۸ برابر مالیات متعلقه می‌شود. به همین منظور، وزارت راه و شهرسازی برای شناسایی خانه‌های خالی، سامانه املاک و اسکان را که اطلاعات واحد‌های مسکونی کشور در آن درج می‌شود، از بهمن ۱۳۹۸ رونمایی و مردادماه ۱۳۹۹ اجرایی کرد و به این سامانه وظیفه دیگری هم علاوه بر شناسایی خانه‌های خالی محول شد که شناسایی محل سکونت خانوار بود.
در این زمینه، از ۱۹ فروردین ماه سال گذشته تمامی سرپرستان خانوار مکلف شدند تا اطلاعات مربوط به املاک خود را در سامانه املاک و اسکان ثبت کنند تا وضعیت سکونت آن‌ها از نظر خالی یا دارای سکنه بودن برای اعمال مالیات مشخص شود البته اطلاعاتی از تعداد ثبت‌نام‌کننده‌ها منتشر نشده، اما طبق شنیده‌ها تعداد ثبت‌نام‌کننده‌ها بسیار کم بوده است.

چرا دریافت مالیات از خانه‌های خالی طولانی شد؟

۱۵ دی ۱۳۹۹ آیین نامه مالیات خانه‌های خالی توسط دولت قبل ابلاغ شد، اما پس از ابلاغ آیین‌نامه، مالیات خانه‌های خالی به مرحله اجرا نرسید، چون قانون، وظیفه شناسایی واحد‌های مسکونی خالی از سکنه را برعهده وزارت راه و شهرسازی قرار داده بود و این وزارتخانه باید از طریق سامانه املاک و اسکان این خانه‌ها را به سازمان امور مالیاتی معرفی می‌کرد که اختلاف‌هایی بین وزارت راه و شهرسازی و سازمان امور مالیاتی در این زمینه مطرح شد.

اختلاف بین وزارت مسکن و سازمان امور مالیاتی چه بود؟

از آن جا که وزارت راه و شهرسازی تا پایان آذر ۱۴۰۰ فرصت داشت تا اطلاعات خانه‌های خالی شناسایی شده را که طبق قانون براساس خوداظهاری صاحبان این خانه‌ها اعلام شده است، در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهد، این وزارتخانه اعلام کرد که اطلاعات ۲.۳ میلیون خانه خالی را به سازمان امور مالیاتی ارسال کرده است، اما سازمان مالیاتی این رقم را نپذیرفت و این اطلاعات را به این دلیل که ۱۵ روز زودتر از مهلت تعیین شده برای مردم ارسال شده است، قابل اکتفا برای محاسبه مالیات ندانست. همچنین، در ادامه اختلاف دو دستگاه بر نحوه معرفی واحد‌های مسکونی خالی از سکنه و اطلاعات مربوط به آن‌ها، نادرست بودن کد‌های پستی، مشخص نبودن مالک و زمان خالی بودن واحد‌ها که توسط وزارت راه و شهرسازی استخراج شده بود، از جمله ایراداتی بود که سازمان امور مالیاتی در این باره مطرح می‌کرد.

تعداد خانه‌های خالی شناسایی شده

سرانجام با اعمال بررسی‌های چندباره و دادن آخرین مهلت به وزارت راه و شهرسازی در دی‌ماه سال گذشته برای اعلام فهرست نهایی خانه‌های خالی، از بین یک میلیون و ۱۷۰ هزار واحد معرفی شده، فقط حدود ۱۲ هزار واحد از نظر سازمان امور مالیاتی، قابلیت اعمال مالیات را داشت که این سازمان در اواخر دی سال گذشته فهرست خانه‌های خالی را در سایت خود منتشر کرد و به مشمولان تا پایان ۱۰ اسفند ۱۴۰۰ برای پرداخت مالیات مهلت داد. با این حال رحیمی مدیرکل دفتر طراحی و تحلیل فرایند‌های مالیاتی سازمان امور مالیاتی روز گذشته به مهر گفت: «درنهایت آمار ۴۸۸ هزار واحد خالی از سکنه در شهر‌های بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت به سازمان امور مالیاتی، مطابق اطلاعات برگرفته از سامانه املاک و مستغلات ارجاع شد. ما هم در این سازمان، برای مالکان واحد‌های مسکونی خالی پیامک ارسال کردیم که بخش زیادی از آن‌ها اعتراض کردند؛ تعدادی هم خالی بودن واحد را پذیرفتند و بخشی از آن‌ها نیز اقدام به واریز مالیات بر خانه‌های خالی خود کردند.» البته رحیمی اعلام کرده تا پایان تیر امسال کلیه اطلاعات مالکان واحد‌های خالی از سکنه در سال گذشته جمع آوری و نهایی می‌شود و سپس برای مطالبه مالیات خانه‌های خالی سال گذشته اقدام خواهیم کرد.» البته به گفته رستم قاسمی، در روز گذشته تا کنون برای مالکان ۵۴۰ خانه خالی پیامک ارسال و تعداد خانه‌های خالی شناسایی شده بیشتر شده است. وزیر راه و شهرسازی همچنین گفت: «سامانه املاک و اسکان نواقصی داشت و موضوعاتی با سازمان امور مالیاتی و سازمان بازرسی مطرح بود که مقرر شد ظرف دو هفته، کمیته مشترک ایجاد و به وضعیت سامانه رسیدگی و نواقص آن برطرف شود تا برای کلیه خانه‌های خالی قبض مالیاتی صادر کنیم.»

چه مقدار مالیات دریافت شد؟

همان طور که خواندید تا دی سال گذشته ۱۲ هزار واحد خالی مشمول مالیات می‌شدند و این میزان تا ۲۵ فروردین امسال به ۵۴۰ هزار واحد رسیده است. اما سوال این جاست که از این ۱۲ هزار واحدی که سال گذشته تشخیص داده شده است و باید مالیات پرداخت کنند چه مقدار مالیات پرداخت شده است؟ مدیرکل دفتر طراحی و تحلیل فرایند‌های مالیاتی در این زمینه به ایسنا گفت: «حدود پنج هزار نفر از مالکان خانه‌های خالی در درگاه سازمان امور مالیاتی اعلام کردند که خانه آن‌ها خالی نبوده و عدم پذیرش را انتخاب کردند. حدود ۵۰۰ نفر از صاحبان خانه‌های خالی نیز پذیرش مالیات خانه خالی را اعلام کردند، اما همه این افراد مالیات خود را پرداخت نکرده‌اند بلکه نصف این افراد مالیات خود را پرداخت کردند. برخی دیگر از مشمولان مالیات خانه‌های خالی نیز وارد درگاه سازمان امور مالیاتی شده و هیچ عکس‌العملی نداشته‌اند.» درحالی که سازمان امور مالیاتی به صاحبان خانه‌های خالی تا پایان ۱۰ اسفند سال گذشته برای پرداخت، مهلت و اخطار مجدد داد، آخرین بررسی‌های ایسنا حاکی از آن است که از چهار هزار میلیارد تومان مالیاتی که برای واحد‌های مسکونی خالی از سکنه محاسبه شده، تاکنون فقط یک میلیارد تومان مالیات خانه خالی پرداخت شده است!

منبع: خراسان